Często zadawane pytania dotyczące zrównoważonego paliwa lotniczego (Sustainable Aviation Fuel, SAF)

SAF to ogólne określenie wszelkich paliw lotniczych wytwarzanych bez użycia surowców kopalnych takich jak ropa naftowa czy gaz ziemny. SAF jest ważnym technologicznym rozwiązaniem umożliwiającym bardziej zrównoważone podróżowanie samolotem oraz ma zasadnicze znaczenie dla transformacji energetycznej w lotnictwie. Znane są różne technologie wytwarzania SAF, z różnych surowców energetycznych. SAF obecnej generacji wykorzystywane przez Lufthansa Group są wytwarzane głównie z odpadów biogennych, w tym na przykład ze zużytego oleju spożywczego i innych odpadów tłuszczowych.

Mimo że przy spalaniu SAF i paliwa lotniczego wyprodukowanego z surowców kopalnych powstaje dokładnie tyle samo CO₂, stosowanie SAF powoduje, że ów CO₂ krąży w zamkniętym obiegu: surowcem do produkcji SAF są odpady biogenne (np. zużyty olej spożywczy), czyli materiał pochodzenia organicznego, który wcześniej wchłonął CO₂ z atmosfery. Zatem przy spalaniu SAF emitowane jest tylko tyle CO₂, ile wcześniej z powietrza pobrały rośliny stanowiące surowiec wyjściowy. Obecnie przy produkcji i dostarczaniu SAF wciąż powstaje pewna ilość dodatkowego CO₂, więc stosowanie SAF obniża emisję CO₂ jedynie o około 80%, a nie o 100% w porównaniu z paliwem ze źródeł kopalnych w całym cyklu od wydobycia/pozyskania surowca do zużycia. W celu całkowitej neutralizacji emisji CO₂ związanej z danym lotem Lufthansa Group wprowadza do operacji lotniczej odpowiednio większą część SAF, tak aby zneutralizować lub skompensować także pozostałą część emisji CO₂.

SAF stosowane obecnie przez Lufthansa Group jest produkowane w procesie HEFA (hydrorafinacja estrów i kwasów tłuszczowych) z odpadów biogennych takich jak zużyte oleje spożywcze. Ten rodzaj SAF jest wytwarzany z surowców zgodnych z dyrektywą o energii ze źródeł odnawialnych (tzw. dyrektywa RED II; 2018/2001/UE, art. 30). Całość wykorzystywanego SAF jest certyfikowana zgodnie z systemem ISCC lub RSB, z potwierdzeniem redukcji emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 80%. SAF wykorzystywane przez Lufthansa Group jest zgodne z właściwymi przepisami europejskimi, w tym z dyrektywą o energii ze źródeł odnawialnych.

SAF odgrywa zasadniczą rolę w dążeniu do osiągnięcia neutralnego bilansu emisji CO₂ w lotnictwie do 2050 r. Lufthansa Group od wielu lat angażuje się w badania nad SAF i promuje wprowadzanie zrównoważonych paliw lotniczych następnej generacji. Szczególny nacisk położono na przyszłościowe koncepcje produkcji paliw płynnych z wykorzystaniem energii elektrycznej pochodzącej ze źródeł odnawialnych (Power-to-Liquid, PtL) oraz energii słonecznej (Sun-to-Liquid, StL).

Lufthansa Group kupuje SAF u renomowanych europejskich dostawców NESTE lub OMV w bazie w Schwechat. SAF jest kupowane przez dział paliw Lufthansa Group, mieszane z paliwem z surowców kopalnych przez dostawcę, a następnie dostarczane do centralnych baz Lufthansa Group, głównie we Frankfurcie.

Dopuszczalny udział SAF w paliwie wynosi obecnie 50 procent. Ze względu na obowiązujące przepisy rejsy pasażerskie samolotami zatankowanymi czystym SAF nie są na razie możliwe.

Tak, pasażerowie linii lotniczych należących do Lufthansa Group mogą już zmniejszyć emisję CO₂ związaną z ich podróżami lotniczymi dzięki odpowiednio skalkulowanym taryfom uwzględniającym stosowanie SAF. Tę opcję można wybrać i wykupić przy rezerwacji lotu. Ponadto nowe tzw. zielone taryfy (Green Fares) umożliwiają zakup biletu na trasach europejskich ze stałym udziałem SAF.

Gdy pasażer rezerwuje opcję SAF, Lufthansa Group kupuje odpowiednią ilość tego paliwa potrzebną do obniżenia emisji CO₂ związanej z danym lotem i przekazuje je do zużycia w operacjach lotniczych w jednej ze swoich baz w ciągu sześciu miesięcy.

Nie można zagwarantować, że samolot, którym podróżuje dany pasażer zostanie zatankowany SAF. Zrównoważone paliwo lotnicze jest kupowane centralnie przez dział paliw Lufthansa Group, mieszane z paliwem z surowców kopalnych przez dostawcę, a następnie dostarczane na różne lotniska (w tym wiedeńskie) celem zatankowania startujących stamtąd samolotów.

W ten sposób osiągane jest obniżenie emisji CO₂. Lufthansa Group gwarantuje natomiast, że SAF zostanie wykorzystane w operacjach lotniczych Lufthansa Group w ciągu sześciu miesięcy od zakupu.

Lufthansa Group oblicza dopłatę za zastąpienie paliwa z surowców kopalnych paliwem zrównoważonym na danym rejsie.

Przykład:

W czasie rejsu z Brukseli do Kopenhagi emitowane jest około 94 kg CO₂ na osobę, w zależności od klasy rezerwacyjnej i typu samolotu. Tę ilość można skompensować poprzez wsparcie projektów ochrony klimatu lub dopłatę do SAF. W przypadku wybrania opcji SAF pasażer płaci jedynie za różnicę między ceną zwykłego paliwa lotniczego a ceną SAF. Lufthansa Group gwarantuje natomiast, że SAF zostanie wykorzystane w operacjach lotniczych Lufthansa Group w ciągu sześciu miesięcy od zakupu.

Ilość SAF dostępnego na rynku w skali globalnej wciąż jest jeszcze minimalna. Obecnie zaledwie około 0,1 procent (240,000 ton) paliwa potrzebnego na świecie jest pochodzenia niekopalnego. Taka ilość póki co wyklucza jego stosowanie w dużej ilości w operacjach lotniczych. W 2022 r. Lufthansa Group zużyła około 13,000 ton SAF. Było to około 0,2 procent zapotrzebowania Lufthansa Group na paliwo i około 5 procent SAF dostępnego na świecie. W najbliższych latach Lufthansa Group zamierza sukcesywnie zwiększać tę ilość. Lufthansa Group już stara się zapewnić zaspokojenie zapotrzebowania klientów na SAF.

Cena SAF zależy od technologii i zmian cen ropy naftowej. Obecnie cena SAF z odpadów biogennych jest trzy do pięciu razy wyższa od ceny paliwa wytwarzanego z ropy naftowej. SAF nowej generacji są póki co nawet dziesięciokrotnie droższe od paliwa z surowców kopalnych. Lufthansa Group angażuje się w liczne projekty mające zapewnić jak najszybszą dostępność zrównoważonych paliw lotniczych w większych ilościach. Im bardziej zindustrializowana będzie produkcja SAF, tym niższe powinny być jego ceny.

Paliwa wytwarzane z użyciem elektryczności (Power-to-Liquid, PtL), zwane też e-paliwami, również należą do kategorii zrównoważonych paliw lotniczych. Są to SAF nowej generacji produkowane z syntetycznej ropy naftowej wytwarzanej przy użyciu elektryczności pozyskiwanej metodami regeneracyjnymi, wody oraz CO₂ z atmosfery. Paliwa lotnicze typu PtL to wciąż jeszcze koncepcja w fazie rozwoju poprzedzającej produkcję w skali przemysłowej, ale są one uznawane za ważny krok na drodze do neutralności lotnictwa pod względem emisji CO₂ w długim okresie.

Technologia ta polega na wykorzystaniu wysokiej temperatury uzyskiwanej z energii słonecznej, wody oraz CO₂ (z atmosfery) do wytwarzania syntetycznego gazu, z którego w standardowym procesie przemysłowym można wyprodukować ciekłe paliwo, także lotnicze. Paliwa typu StL zamykają obieg CO₂, ponieważ przy ich spalaniu uwalniane jest tylko tyle CO₂, ile wcześniej użyto do ich wyprodukowania. Lufthansa Group wspiera rozwój tej technologii i współpracuje w tym zakresie z firmą Synhelion, szwajcarskim pionierem produkcji paliwa z wykorzystaniem energii słonecznej.